#Snuffelstage

#Ieder kind heeft recht op een beregoeie juf/meester

Ik moest lachen om haar opmerking: we kenden elkaar alleen van feesten en partijen, van grappen en grollen. En in een klas gebeuren veel leuke dingen, maar het is heus niet alle uren feest, had ze die dag ontdekt. Toch zag ik in haar ogen wat ze zelf even later uitsprak: ”Ik vond het superleuk, die sfeer in zo’n groep; ik ga het doen.”

‘Doen’ betekende in haar geval: baan opzeggen, terug de schoolbanken in en proberen zo snel mogelijk zelf les te geven. En dat lukte. Gelukkig maar, want ‘we’ kunnen alle handjes heel goed gebruiken. Sterker nog: we leven in een grimmige werkelijkheid. Lerarentekorten lopen op tot duizelingwekkende hoogten en ‘we’ laten het maar gebeuren. Ja, er is meer geld beschikbaar (het jarenlange bezuinigen op de gummetjes lijkt voorbij), gemeenten troeven elkaar af met binnenstadsbonussen voor leerkrachten, voorrang bij woningtoewijzing of een e-bike cadeau (!) als je komt lesgeven.

Geinig allemaal, maar het gaat voorbij aan iets wezenlijks: de intrinsieke motivatie voor het vak aanwakkeren, bij grote groepen van de bevolking. Die motivatie is er bij veel mensen (jong, ouder en oud) zeker wel. Maar veel mensen hebben geen idee waar te beginnen, hoe je dat moet inpassen in je leven, of ze hebben geen idee hoe dat werkt, een hele schooldag in zo’n groep. Toen ik twee jaar geleden terugkeerde in het onderwijs en daar in landelijke dagbladen columns over schreef, kreeg ik ontelbare keren de reactie: ”Lijkt mij ook hartstikke leuk om te doen, lesgeven, maar ja, dan moet je toch weer vier jaar naar school?”

Nee, dat hoeft niet. Op scholen is de nood zo hoog dat er nu al klasse-assistenten, ongediplomeerde zij-instromers en goedwillende ouders voor de groep staan. En zelfs daar redden we het niet mee. Kortom: tijd voor actie. Herrie, reuring, vlam in de pan!

Maak een ‘Green Deal’ voor het onderwijs, een ‘School Deal’: start een campagne over een breed front, en schuw de emo-factor vooral niet: ieder kind heeft recht op een beregoeie juf/meester. Maak lawaai (maandagochtend om 9 uur voor het stadhuis met twee klassen ‘WIJ WILLEN EEN JUF!’ scanderen), bestook de media, maak een Netflix-serie over een schoolklas, start een spraakmakende, humorvolle – vooral niet te brave – reclamecampagne met TikTok-filmpjes, met hartverscheurende (de klas die maar geen juf kan vinden) en hartverwarmende (kinderen die dolblij zijn met hun leerkracht) verhalen.

En benoem iedere vrijdag tot snuffelstage-dag. In mijn zoektocht naar een gave baan kwam ik met mijn vraag over een snuffelstage op sommige scholen ‘moeilijk’ of ‘kan niet’ tegen. Dat gezeur moet voorbij zijn. Het wordt open huis: we gaan iedereen laten zien hoe het er in het echie aan toegaat. En dat je ook als ‘anders bevoegde’, als vakdocent, klasse-assistent of hulpmees een bijdrage kunt leveren. Middelbare scholieren en studenten, volwassenen die gruwen van hun vaste bullshitbaan, ex-leerkrachten en pensionado’s die heus nog iets willen betekenen voor het onderwijs, statushouders en vluchtelingen met een pedagogische achtergrond: maak vooral de vijver veel groter. Laat hordes mensen kennismaken met het onderwijs. Laat zien wat een heerlijk, zinvol, relevant én moeilijk beroep we hebben. En vergeet vooral niet te vertellen dat je, ook als inval- of hulpjuf, soms best streng mag zijn.

Leo van Marrewijk (1965) was in de jaren 80 en 90 ruim tien jaar leerkracht. Na een carrière in de journalistiek keerde hij in augustus 2020 parttime terug voor de klas. Als ‘midlifemeester’ schrijft hij over zijn onderwijsavonturen.