#Minder verzuim? Op deze 4 onderwerpen bereik je bewezen resultaat
Het verzuim in het primair onderwijs is gemiddeld hoog. Zeker in tijden van personeelstekort is het cruciaal om zoveel als mogelijk uitval te voorkomen of de duur te beperken. Maar hoe pak je dat gericht aan, wat werkt nu echt? Gonneke Zwennes van het data-analyseteam van VfPf heeft onderzocht welke factoren daadwerkelijk een positief effect hebben op het verzuim op school. En onze adviseur Rita Baan denkt mee over hoe je dit direct kunt vertalen naar actie.
Deel deze pagina:
1. Minder ervaren werkdruk betekent minder (lang) verzuim
Ga bijvoorbeeld hiermee aan de slag:
- Zorg voor voldoende mogelijkheden om te pauzeren.
- Verdeel de taken eerlijk.
- Maak werkdruk bespreekbaar, praat erover met elkaar.
Adviseur Rita Baan: “Zorg ervoor dat het onderwerp werkdruk regelmatig op de agenda staat binnen de organisatie. Laat zien dat er oprecht aandacht voor is. Bijvoorbeeld door medewerkers ook mee te laten denken in oplossingen. Ook helpt het om de focus van werkdruk om te zetten naar werkgeluk. Maak een taakverdeling op basis van talenten van je medewerkers. Zo voelen zij zich gezien, gehoord en gewaardeerd, wat invloed heeft op het werkplezier. Er blijft dan voldoende energie over voor de minder interessante klusjes die toch ook gedaan moeten worden.
Belangrijk is om werkdruk niet als vanzelfsprekend te beschouwen, alsof het er nu eenmaal bij hoort. “Door het te benoemen en begrip te tonen haal je al veel frustratie weg,” vertelt Rita. “Werkdruk is namelijk een persoonlijke beleving. Het heeft alles te maken met wie iemand van nature is, hoe er naar werk gekeken wordt en waar diegene wel of juist geen energie van krijgt. Door het gesprek hierover aan te gaan ontstaat wederzijds begrip voor de beleving. Vervolgens is er ruimte voor oplossingen en tips en zorgen verfrissende inzichten voor meer lucht.”
2. Een goede werksfeer op school doet wonderen
Denk aan:
- In een prettige sfeer komt iedereen beter tot zijn recht.
- Streef naar goede onderlinge verhoudingen en begrip.
- Vier de leuke momenten met elkaar.
“Dit klinkt als een open deur, maar als de sfeer niet in orde is, leidt dat zonder twijfel tot verhoging van de werkdruk,” benadrukt Rita Baan. “Bij een goede werksfeer ga je met plezier naar je werk én het helpt om het verzuim tegen te gaan. De werksfeer beïnvloed je door een prettige omgeving te creëren.
Zorg bijvoorbeeld voor een fijne ruimte om elkaar te ontmoeten en te ontspannen of een plek waar je je even kunt terugtrekken.”
Rita: “Nog belangrijker is de onderlinge sfeer. Ben je opmerkzaam en signaleer je wanneer er iets speelt binnen jouw team? Hoe kun jij de teamsfeer positief beïnvloeden? Denk niet altijd groots en meeslepend, juist de kleine dingen doen ertoe. Wees attent wanneer er iets te vieren valt.”
Tip: Bedenk hoe je een gezamenlijke ruimte aantrekkelijk kunt maken. Vraag jezelf af: zou ik me hier prettig voelen en kunnen ontspannen?
3. Hoe beter de samenwerking, hoe lager het verzuimpercentage
Voor een goede samenwerking kun je denken aan dingen zoals:
- Gelijkwaardigheid binnen een team is belangrijk.
- In een werkgroepje komen verschillende ideeën laagdrempelig bij elkaar.
- Er moet ruimte en respect zijn om elkaar aan te spreken op gedrag.
Adviseur Rita Baan: “Leerkrachten dragen vanuit hun professie graag hun steentje bij. Ga daarvan uit. Meedenken in het belang van kinderen is wat hen drijft. Het enthousiasmeert en prikkelt ook om verantwoordelijkheid te nemen. Als collega’s gezamenlijk verantwoordelijkheid dragen, versterkt dat vervolgens ook de samenwerking. Werken vanuit dezelfde beweegredenen verbindt. Zodat je elkaar wilt ondersteunen en van elkaar wil leren.”
4. Gerichte aandacht van leidinggevenden
Dat doe je bijvoorbeeld door:
- Signalen over werkdruk direct op te pakken.
- Samenwerking te stimuleren.
- Oog te hebben voor het welzijn van je medewerkers.
“Leidinggevenden hebben een bepalende rol om ervoor te zorgen dat collega’s goed samenwerken,” vindt Rita Baan. “Als zij laten zien dat ze de signalen die mensen afgeven snel oppakken, dan heeft dat aantoonbaar positief effect op het welbevinden van medewerkers en draagt het bij aan het voorkomen van uitval.”
#Bewezen impact
Gonneke Zwennes is een van de experts uit het datateam van VfPf. Zij onderzocht de vraag: Welke factoren hebben daadwerkelijk impact op verzuim?
Gonneke: “Ik heb de gegevens uit de Quickscan en RI&E uit de Arbomeester vergeleken met de verzuimpercentages van scholen. Zo bekeek ik de groep scholen die bij de eerste meting onder de norm voor acceptabele werkdruk scoorden, waar dus veel werkdruk werd ervaren, en bij de tweede meting boven de norm zaten. Zij hebben ook een flinke verlaging van hun verzuim gerealiseerd: van gemiddeld 8,0 % naar 6,3 %.”
Uit haar analyse blijkt dat bespreekbaar maken van werkdruk, een goede samenwerking, fijne sfeer en professioneel leiderschap binnen de school het verschil maken.
“Ook het personeelsbeleid heeft invloed,” vertelt Gonneke. “Hoe meer tevreden medewerkers zijn over het personeelsbeleid, hoe lager het verzuim. Hierbij kun je denken aan mogelijkheden voor ontwikkeling, voldoende gelegenheid voor scholing en een goed geïntegreerde gesprekkencyclus. Zorg er ook voor dat medewerkers voldoende informatie krijgen over het beleid in de organisatie.”
*Tussen de eerste en tweede meting zit max. 2,5 jaar. De norm is een score van 3,5 bij de Quickscan.
#Een enorme winst!
Al jarenlang proberen we in het primair onderwijs van alles om het verzuim omlaag te krijgen. “Het blijft een belangrijk aandachtspunt en ieders tijd is schaars. Des te belangrijker is het om te weten waar je die aandacht en investering dan het beste aan kunt besteden”, betoogt adviseur Rita Baan. “Want hoe minder uren collega’s afwezig zijn door ziekte, hoe minder vervanging nodig is. Vervanging is vaak niet te vinden en dat geeft extra belasting bij degenen die wel aan het werk zijn. Door minder verzuim is er meer tijd voor andere, positieve dingen. En meer balans in het team. Zodat iedereen zich klaar voelt voor morgen en met plezier aan de dag begint.”
#Minder verzuim in uw organisatie?
De adviseurs van VfPf weten wat werkt. We zoeken uit waar in uw organisatie precies de aandachtspunten liggen en zorgen ervoor dat u daar snel en gericht mee aan de slag kunt. Onze adviseurs duiken graag met u de cijfers in om samen te komen tot een effectieve aanpak.
Neem contact op met uw adviseur van het regioteam.
