#Inductieprogramma voor het onderwijs
Door het lerarentekort en de vergrijzing van de beroepsgroep is het extra belangrijk om te zorgen voor een goede begeleiding van startende leerkrachten. Het draagt bij aan de kwaliteit van het onderwijs en voorkomt uitval. Een optimale ondersteuning en begeleiding in de eerste jaren van de loopbaan is essentieel voor de verdere professionalisering van een leraar.
Deel deze pagina:
#Wat is een inductieprogramma in het onderwijs
Een inductieprogramma is speciaal ontworpen om starters te helpen in de eerste drie jaar voor de klas. Het gaat dan om verschillende vormen van ondersteuning en begeleiding, zoals coaching, netwerken, feedback, zelfreflectie, mentorschap, training in timemanagement en activiteiten voor professionele ontwikkeling.
#Meer weten over begeleiding van beginnende leerkrachten in het onderwijs?
Marco Snoek schreef in opdracht van VfPf een whitepaper over begeleiding van starters bij het begin van hun loopbaan.
#Verschil met een onboardingprogramma
Een onboardingprogramma is bedoeld voor alle nieuwe medewerkers in een organisatie, ongeacht of het een beginnende leerkracht betreft. Een goede onboarding zorgt ervoor dat nieuwe collega’s weten waar ze aan toe zijn en hoe de organisatie in elkaar steekt. Zodat zij een band kunnen opbouwen met collega’s en zich thuis voelen op hun nieuwe werkplek. De onboarding is een onderdeel van het inductieprogramma.
#Het doel van een inductiebeleid voor startende leerkrachten
Inductie moet erop gericht zijn om starters een goed landing te geven in hun eerste jaren in het vak. Zodat zij zich kunnen ontwikkelen en niet vroegtijdig het onderwijs verlaten.
#Wie spelen er een rol bij inductiebeleid
Bij een goed inductiebeleid zijn de onderwijskundige visie en beleid op strategische HR, loopbaan en samen opleiden op elkaar afgestemd. Daar heb je dus een gedeelde visie op het beroep, opleiding en ontwikkeling van leraren voor nodig. In het HR-beleid van de organisatie wordt ook de kwaliteit van inductieprogramma’s geborgd. Dit vraagt dus om een nauwe samenwerking tussen diverse disciplines.
De volgende functies hebben in die samenwerking een belangrijke rol:
- Schoolopleider
- Schoolleider
- Schoolbestuur
- HR-medewerker/-manager
#Inductieprogramma verplicht vanuit de cao Primair Onderwijs
In de cao PO is vastgelegd dat scholen beginnende leerkrachten drie jaar begeleiding bieden volgens een persoonlijk ontwikkelplan. De vorm en intensiteit van de begeleiding kan variëren, maar de school heeft de verantwoordelijkheid om starters te laten slagen aan het begin van hun loopbaan.
#De onderdelen van een inductiebeleid volgens de BSL-tool
Vanuit het landelijke project Begeleiding Startende Leraren (BSL) is een tool gemaakt die invulling geeft aan de criteria die OCW stelt voor succesvolle inductie in het onderwijs. De BSL-Ontwerptool helpt bij het ontwikkelen, uitvoeren en verbeteren van inductiearrangementen voor startende leraren. Ook ondersteunt de tool bij het bepalen van visie en beleid voor de begeleiding van starters en de juiste randvoorwaarden voor het goed organiseren ervan.
In de BSL-Ontwerptool komen deze onderdelen aan bod:
- Werkdrukvermindering – zorgen voor voldoende tijd en ruimte om te leren
- Enculturatie – wegwijs maken binnen de schoolcultuur
- Professionele ontwikkeling – zorgen voor een doorgaande lijn die aansluit bij de ambities van de leraar en de school
- Observatie en begeleiding in de klas – feedback geven over vakdidactische en pedagogische competenties
- Intervisie en gerichte begeleiding – leren van ervaringen door te delen met andere starters en individuele begeleiding
- Organisatie en borging – randvoorwaarden voor een succesvol driejarig inductieprogramma
Deze onderdelen zijn dus de kapstok voor een inductiebeleid. En ze komen terug in de praktische vertaling van een goed inductieprogramma.
Aan de slag met de BSL-tool? Onze adviseurs ondersteunen in een effectieve aanpak.
#Hoe ervaren starters een inductieprogramma in de praktijk?
Wat geven starters en zij-instromers zelf aan? Ze worden soms al snel alleen voor de klas gezet. Daarnaast wordt met de leeftijd van een starter niet altijd rekening gehouden. Werk- en levenservaring bepaalt aan welke begeleiding iemand precies behoefte heeft.
Als persoonlijke aandacht ontbreekt, voelen starters voelen zich niet echt gezien en gehoord.
#Aandachtspunten voor een goed inductieprogramma
- Bedenk het samen: Een effectief programma ontstaat in co-creatie tussen verschillende disciplines. Hoe krachtiger het samenspel, hoe groter de kans op een succesvol inductieprogramma.
- Zorg voor bewustwording van ieders rol: Omschrijf duidelijk wat elke rol in het inductieprogramma inhoudt. Bespreek dit met de betreffende collega’s, zodat zij weten wat er verwacht wordt en hun bijdrage aan de begeleiding ook kunnen leveren.
- Denk aan een inductieprogramma op maat: Stem de begeleiding af op de doelgroep en op de achtergrond van de starter. Net van de pabo, zij-instromer of herintreder? Elke groep vraagt om een andere invulling van het programma. Binnen de groep kan differentiatie naar individuele medewerkers plaatsvinden.
- Maak gebruik van intervisie: Het is goed als starters onder elkaar ervaringen uit kunnen wisselen aan de hand van een methodiek en een begeleider.
- Zorg voor een 1-op-1 vraagbaak: Stel een ‘buddy’ (een collega) aan die een eerste aanspreekpunt is voor de starter. Dit stimuleert laagdrempelig en informeel contact.
En een van de belangrijkste aandachtspunten: Zorg ervoor dat de starters zich kunnen focussen op het lesgeven! Vermijd waar mogelijk:
- deelname aan werkgroepen
- taakuren volstoppen met allerlei klussen
- stagebegeleiding
- (lastige) oudergesprekken
#Meer informatie of eens sparren over het versterken van uw inductieprogramma?
Onze adviseurs helpen u graag verder.
#Een mentor on the job van VfPf
Is het lastig ruimte vrij te maken voor de begeleiding van starters voor de klas? De mentoren van VfPf kunnen (her)starters extra begeleiding bieden in het klaslokaal. Lees hier wat onze mentoren doen.
#Op de hoogte blijven?
Geef uw e-mailadres door en blijf op de hoogte van alle ontwikkelingen en handige tips op het gebied van inductie en andere HR-onderwerpen in het onderwijs.
