#In gesprek met verschillende generaties
OBS De Schalm is een openbare basisschool op het schiereiland Katendrecht in Rotterdam. De wijk Katendrecht maakt de laatste jaren een sterke ontwikkeling door en heeft daardoor een zeer gemêleerde populatie. De kinderen op de school en het team van De Schalm zijn hier een goede afspiegeling van. Er is vooral ingezet op een natuurlijker evenwicht met betrekking tot de man-vrouw verhouding. Het effect hiervan is dat het team is verjongd. Drie leerkrachten uit het team van De Schalm delen hoe zij tegen verschillende generaties in het onderwijs aankijken. Aan het woord Ingrid Roos (verbindende generatie, 55 jaar), Mark van Zoest (pragmatische generatie, 43 jaar) en Ivar van den Dool (millennial, 30 jaar):
Deel deze pagina:
#Werk je graag samen met mensen van je eigen generatie? Of juist liever met verschillende generaties?
INGRID: “Omdat ik parttime (4 dagen) werk, heb ik ieder jaar een duo-collega. Dat zijn eigenlijk altijd collega’s die van dezelfde generatie zijn als ik en dat bevalt goed. Ze hebben eenzelfde soort thuissituatie (partner, thuiswonende kinderen). Dit zorgt voor begrip en fijne gesprekken die niet altijd over het werk hoeven te gaan. Maar het totale team is divers en hierdoor leer je ook van elkaar en heb je elkaars kennis nodig om jezelf verder te ontwikkelen.”
IVAR: “Persoonlijk heb ik geen voorkeur. Leerkrachten van mijn generatie zijn misschien wat meer op zoek naar vernieuwingen waar oudere generaties liever werken met de ‘tools’ die door de jaren heen voor hen goed gewerkt hebben. Mijn voorkeur gaat uit naar een divers en gemêleerd team. Elke generatie, ongeacht geslacht, is een rolmodel voor de leerlingen.”
MARK: “Ik werk lekker samen met mensen met een zelfde mindset. Die vind je in elke generatie. Mensen van verschillende leeftijden hebben expertise op verschillende gebieden. Het is zeer waardevol wanneer een startende leerkracht zijn energie en actuele (theoretische) inzichten deelt met een meer ervaren leerkracht. De ervaren leerkracht deelt zijn ervaring en tools en heeft vaak een meer relativerende rol.”
INGRID: “De digitalisering binnen het onderwijs gaat in een rap tempo en dat kost mij meer tijd om onder de knie te krijgen dan leerkrachten die daarmee opgegroeid zijn. Op dit gebied heb ik dus heel veel aan de kennis van de jongere generatie.”
MARK: “Het valt op dat juist mijn oudere collega’s een hele hoge mate van flexibiliteit hebben. Zij zijn gewend om te laveren en te relativeren. Al mijn collega’s zijn kritisch op de kwaliteit van ons onderwijs maar ook op ‘vernieuwingen’. We zijn professioneel collegiaal en vangen problemen met elkaar op.”
#Mark & Ivar, als jullie dan toch één generatie moet noemen?
IVAR: “Als ik dan toch moet kiezen kies ik voor mijn eigen generatie, de millennials (1985-1999),en ook wel de pragmatische generatie (1970-1984). Niet alleen op professioneel gebied, maar ook in en rondom de teamkamer en na het werk is het bouwen van een hechtere band gemakkelijker met een collega waarvan de interesses enigszins overeenkomen. Dat zie ik vaker gebeuren in dezelfde leeftijdsklasse.”
MARK: “Is denken in generaties niet ook weer een voorbeeld van hokjes denken? Ik kijk niet op die manier naar mijn collega’s. Misschien omdat ik uit een middelste generatie kom. De afstand naar een eerdere en latere generatie is gevoelsmatig niet zo groot.”
#Vind je dat andere generaties anders omgaan met de leerlingen dan jij? Zo ja, wat vind je daarvan?
IVAR: “Absoluut. Lijkt me ook niet heel gek. Als leerkracht ben je een rolmodel en niet alles over de omgang met kinderen leer je in vier jaar op de pabo. Onderwijs is ook een doorgeefluik van de normen en waarden die je zelf hebt geleerd van ouders en verzorgers. Elke generatie heeft hier een andere mening over en daarin zijn de verschillen alsnog enorm.”
INGRID: “Mijn generatie (red.: de verbindende generatie) heeft al veel ontwikkelingen in het onderwijs meegemaakt en in de loop van de jaren hebben we veel ervaring opgedaan. Situaties waar je voor komt te staan heb je soms al eens meegemaakt en die opgedane ervaringen uit het verleden neem je mee in jouw handelen.”
MARK: “Het grootste verschil in de omgang met leerlingen zie je vooral terug in de ‘meters’ die mensen gemaakt hebben met leerlingen. Starters lopen vaak aan tegen ordeproblemen en zouden hier mijns inziens beter in begeleid moeten worden, zowel op de pabo als in de eerste paar jaren van hun carrière. Dit is de fundering. Ervaren leerkrachten hebben meer tools in hun gereedschapskist. Het is mooi dat ze deze binnen een lerende schoolcultuur kunnen overbrengen op de minder ervaren leerkrachten.”
IVAR: “Maar ik ben wel van mening dat de kans groot is dat je als leerkracht met jaren ervaring het lastiger gaat vinden om met de steeds sneller groeiende jongere generatie om te gaan.”
MARK: “Misschien dat er een kantelpunt is wat betreft het aansluiten bij de belevingswereld van het kind. Maar ook dit heeft te maken met de mindset van een leerkracht. Misschien dat de rol van de leerkracht hierin verandert. Van jonge aangever naar nieuwsgierige oudere. Vooral de ontwikkelingen op het gebied van social media en ict gaan heel hard. Een jonge leerkracht biedt de vernieuwingen op dit vlak aan, die gaat nog mee met de ontwikkelingen. Een oudere leerkracht zal deze kennis uit de leerlingen moeten halen.”
#Wat heb jij meegekregen van een eerdere/ oudere generatie leerkracht, wat je altijd is bijgebleven?
MARK: “Mijn grote voorbeeld is nog steeds meester Hoogenboord – ‘hoop dat ik het goed spel meester’. Deze man had humor en de kwaliteit om bij elke leerling de juiste frequentie te vinden. Naast het fundament van orde is dit naar mijn mening de essentie van een goede leerkracht.”
INGRID: “De leerkracht uit mijn eigen jeugd die veel indruk op mij heeft gemaakt, was een beginnend leerkracht in de 4e klas (huidige groep 6). Hij was een voorbeeld voor mij, doordat hij niet zo afstandelijk als de andere leerkrachten was. Hij had oog voor iedere leerling. Ook na schooltijd had hij altijd tijd voor een praatje en als 8 leerling voelde je je gehoord en gezien. Zo’n band wilde ik ook met mijn leerlingen krijgen.”
IVAR: “Mijn meester in groep 8 had naar mijn mening de perfecte balans tussen tussen streng en rechtvaardig zijn. Ik geloof dat hij toen ook al rond de 45/50 was. Hij is mijn grote inspiratie geweest om zelf ook het onderwijs in te gaan.” Wat geef je de volgende generatie leerkrachten graag mee?
INGRID: “Dat het onderwijs een heel mooi vak is en dat je iets kunt betekenen in het leven van je leerlingen. Je moet flexibel zijn, want iedere dag is verschillend en het loopt soms heel anders dan dat je het hebt voorbereid. Het is hard werken, maar het geeft heel veel voldoening als de leerlingen stappen in hun ontwikkeling maken.
IVAR: “Op dit moment is de ontwikkeling van technologie al bijna niet meer bij te benen en is er nog altijd een exponentiële groei, alles lijkt zich steeds sneller te vernieuwen. Ook het onderwijs moet meegroeien. Ik hoop dat deze generatie zijn best zal blijven doen om constant mee te ontwikkelen met de vooruitgang van het onderwijs.”
MARK: “En probeer niet in hokjes en labels te denken. Zoek de juiste golflengte van collega’s en leerlingen en maak oprechte connecties. Maar maak bovenal veel lol. Orde en voorbereiding zijn hiervoor het fundament.”
#Aan de slag met generatiemanagement?
Meer weten over generatiemanagement in het primair onderwijs? Lees hier meer en download gratis de whitepaper van generatie-expert dr. Aart Bontekoning.
