#4 thema’s die helpen om het goede gesprek over duurzame inzetbaarheid vorm te geven
Duurzame inzetbaarheid is een cruciaal onderwerp in het primair onderwijs. Het is de sleutel tot het behouden van gemotiveerde en competente onderwijsprofessionals, die in staat zijn om de steeds veranderende uitdagingen in het onderwijs aan te gaan. Kortom, duurzame inzetbaarheid gaat erover dat een medewerker een leven lang vitaal en met plezier aan het werk is. Aan de werkgever de taak om de dialoog hierover te faciliteren. Maar hoe voer je zo’n gesprek? Welke onderwerpen snij je aan? En welke vragen stel je aan werknemers? In dit artikel bespreekt adviseur Pieter van de Winckel vier thema’s om het gesprek stap voor stap vorm te geven.
Deel deze pagina:
#Thema 1: De vitale medewerker
Een vitale medewerker is iemand die zowel fysiek als mentaal in staat is om zijn of haar werk met energie en enthousiasme uit te voeren. Iemand zit lekker in zijn vel en heeft voldoende energie en veerkracht op het werk én in de vrije tijd.
Geef je invulling aan het goede gesprek aan de hand van dit thema? Dan zijn er verschillende aspecten die je kunt aankaarten. Denk hierbij aan fysieke gezondheid, mentale veerkracht, levensstijlkeuzes en de balans tussen werk en privéleven van de medewerker. Maar het gaat ook over stressbestendigheid. Hoe blijft een medewerker effectief presteren bij teleurstelling of tegenslag en onder tijdsdruk?
Dit laatste heeft natuurlijk alles te maken met energie. Een goed uithoudingsvermogen hebben en lange tijd achtereen kunnen presteren. Vraag je medewerkers bijvoorbeeld hoe het gaat met hun energielevel.
Het gesprek openen over vitaliteit? Stel dan bijvoorbeeld deze vraag: Zorg jij voor ontspanning? En hoe doe je dat in je werk?
#Thema 2: De bekwame medewerker
Dit thema gaat over het beschikken over de juiste kennis en vaardigheden om het werk effectief uit te voeren. En ook over de behoefte en de mogelijkheid om te blijven ontwikkelen zodat de medewerker bijblijft in het vak. Hierdoor kan iemand meebewegen met de ontwikkelingen in de organisatie.
De bekwame medewerker kan ook een goed vertrekpunt zijn van het goede gesprek. Stel dan eens een vraag over de leerdoelgerichtheid. Is een medewerker actief gericht op het behalen of overstijgen van leerresultaten?
Hoe reageert diegene bij tegenvallende resultaten? En hoe staat het met de didactische vaardigheden en media- en digiwijsheid. Waar kan en wil je medewerker zich nog in ontwikkelen? Maar praat ook met elkaar over de kennis en kunde van een medewerker in de praktijk. Bijvoorbeeld over het lesgeven, de leerlinggerichtheid en de pedagogische analyse.
Aan de slag met bekwaamheid? Stel je medewerker dan bijvoorbeeld deze vraag: Wat verdwijnt er aan kennis en vaardigheden als jij de organisatie verlaat?
#Thema 3: De bevlogen of veerkrachtige medewerker
Motivatie en werkplezier staat in dit thema centraal. Bevlogen medewerkers zijn betrokken bij hun werk en voelen zich verbonden met de missie en visie van de school en het bestuur. Zowel de medewerker als de werkgever hebben invloed op het werkgeluk. Als werknemer kun je werken aan je plezier, voldoening, competentie en autonomie. Dit lukt echter alleen wanneer je als werkgever het vertrouwen geeft en de werknemer hierin ondersteunt.
Wil je dit thema in het goede gesprek vormgeven? Vraag dan naar de oordeelvorming. Hoe maken jouw medewerkers weloverwogen keuzes en ondernemen ze hierop actie? Bespreek ook met elkaar de waarden en doelstellingen van de organisatie en hoe de medewerker deze nastreeft. Hoe gaat bijvoorbeeld de samenwerking met het team en hoe ziet diegene zijn rol hierin?
En hoe staat het met de motivatie van de medewerker? Begrijpen wat medewerkers motiveert, is van essentieel belang voor het stimuleren van betrokkenheid en productiviteit. Meer motivatie zorgt weer voor meer eigenaarschap en dat draagt bij aan een positieve werkomgeving.
De bevlogenheid in kaart brengen? Neem bijvoorbeeld deze vraag mee in jullie gesprek: In welke mate voel je de vrijheid om je werk in te vullen zoals jij dat zelf wilt?
#Thema 4: De wendbare medewerker
De wereld van het onderwijs verandert voortdurend en het vermogen om zich aan te passen aan nieuwe uitdagingen is essentieel voor duurzame inzetbaarheid. Dit laatste thema gaat over wendbaarheid. Ook hierin hebben zowel werkgever als medewerker een verantwoordelijkheid. Waar de medewerker zelf regie pakt over het werk, de loopbaan en het leven, heb je als werkgever de taak om loopbaanmogelijkheden te bieden.
Ga in gesprek met je medewerkers over hoe ze graag leren en zich ontwikkelen, hoe ze omgaan met veranderingen, en hoe ze lastige situaties aanpakken. Door elkaar beter te begrijpen, kun je beter inspelen op elkaar en mogelijke veranderingen in de toekomst.
In gesprek over wendbaarheid? Neem bijvoorbeeld deze vraag mee: Als morgen je baan ophoudt te bestaan, wat ga je dan doen?
#Stap voor stap
Begin klein en kies eerst één van de thema’s om mee te beginnen. Het gaat niet alleen om het bieden van programma’s en middelen, maar ook om het creëren van een cultuur waarin medewerkers zich gewaardeerd voelen en de ruimte krijgen om te groeien. Door te investeren in de vitale, bekwame, bevlogen en wendbare medewerker, kun je de duurzame inzetbaarheid van jouw onderwijsteam stap voor stap versterken.
Weet u niet waar u moet beginnen? Kies eerst één thema en ga van daaruit verder. Meer inspiratie voor het goede gesprek? Download de Dialoogkaart voor nog meer voorbeeldvragen op de vier thema’s.
